Pyetja:
Es-selamu alejkum. Në Islam, kur All-llahu ta fal një fëmijë, sipas Pejgamberit a. s. bëhet "akika". Tek ne shqiptarët i merren fëmijës flokët para se me i bërë një vit. A ka kjo traditë diçka lidhje me Islamin? Nëse jo, atëherë si t'i bindi ata që ta lënë këtë vepër? Por nëse prapë veprohet, çfarë pune është kjo? Faleminderit dhe Zoti ju shpërbleftë për përgjigjen. Selam nga Valtoni dhe Ragipi nga Glarusi (Zvicër).


Përgjigjja:

Es-selam alejkum vëllezër! 

Islami ka paraparë disa rregulla, sa u përket foshnjave të sapolindura dhe ato porositemi nga Pejgamberi a.s. t'i kryejmë denjësisht. 

Sapo të lindë foshnja, me saktë, në ditën e shtatë pas lindjes:

1. Foshnja i dërgohet një njeriu të devotshëm ose vetë babait apo gjyshit të foshnjës dhe ai ia lexon ezanin në veshin e djathtë si dhe ikametin në të majtin. Transmeton Ibni Abbasi r.a.: "Kur është lindur hz. Hasani, djali i Aliut r.a., në po të njëjtën ditë Pejgamberi a.s. ia ka kënduar në veshin e djathtë ezanin, kurse në të majtin ikametin" (Bejhekiu). Me këtë, foshnja qysh në fillim të jetës së vet, fillon ta dëgjojë fjalën e imanit dhe besimit në Një Zot të Vetëm...

2. Merret një kokë hurme, përtypet dhe zbutet mirë në gojë, e pastaj i jepet foshnjës me qëllim që hurma e ëmbël dhe e zbutur në këtë formë t'i mbërrijë foshnjës në lukth. Kjo quhet tahnik. Nëse qoftë se nuk kemi hurma, mund çfarëdo një ëmbëlsire tjetër. Tregon Ebu Musa el-Esh'ariu r.a.: "Më lindi një djalë. E mora dhe ia dërgova Pejgamberit a.s. Ai ia ngjiti emrin Ibrahim dhe i bëri tahnik me një kokër hurme" (Buhariu dhe Muslimi).

3. Pritet një kurban "akika". Pejgamberi a.s. ka thënë: "ַdo fëmijë i lindur është peng i akikës. Në ditën e shtatë për fëmijën pritet kurban, atë ditë i ngjitet emri dhe i qethen flokët" (Ahmedi, Tirmidhiu...). Sipas transmetimeve, Pejgamberi a.s. ka porositur që për foshnjën mashkull të priten dy dele, kurse për atë femër një dele (Ahmedi dhe Ibni Maxheja). 

4. I ngjitet një emër i bukur dhe kuptimplotë. Pejgamberi a.s. ka thënë: "Në ditën e Kijametit ju do të thirreni me emrat tuaj dhe me emrat e baballarëve tuaj. Prandaj, të keni kujdes të ngjitni emra të bukur!" (Ebu Davudi). Emrat më të bukur janë 99 emrat e bukur të All-llahut xh.sh., duke ua shtuar në fillim fjalën "Abd-", pra Abdurrahman, Abdurrahim, Abdulkerim, Abdulhalim...Pastaj emrat e pejgamberëve të Zotit dhe të grave të tyre besimtare, pastaj emrat e shokëve të Muhammedit a.s. si dhe emrat e njerëzve të tjerë të devotshëm muslimanë. Nuk është obligim që emri të jetë në gjuhën arabe, mund të jetë një emër edhe i gjuhës amtare të foshnjës, mirëpo si pjesë dhe simbol i kulturës gjithislame preferohet që ky të jetë emër që e përdorin shumica e botës islame. Pejgamberi a.s. e pyet një vajzë se si e ka emrin, ajo i përgjigjet "Asije" (gjunahqare, mëkatare). Atëherë Pejgamberi a.s. i thotë asaj: Ti je "Xhemile" (e bukur, bukurije). (Muslimi). Pra nga emri jo i hijshëm Asije (mëkatare) e ndërroi në Xhemile. (Këtu emri Asije është me shkronjën arabe 'ajn', e jo me 'elif' - Asije, sikurse te emri i gruas së faraonit, e cila ishte muslimane, ndaj dhe në këtë kuptim mund të përdoret edhe për vajzat muslimane).

5. Foshnjës i qethen flokët dhe peshohen. Sa gram të peshojnë flokët, po aq gram argjend duhet dhënë sadaka (lëmoshë). Pejgamberi a.s. i thotë të bijës së tij, hz Fatimes: "Qethi dhe mati flokët e Husejnit dhe aq sa të peshojnë ato, jep sadaka në argjend". 

6. Foshnja mashkull duhet bërë sunnet (të synetohet). Kjo është sunnet (porosi) i fortë. Kurse sunnetimi i lehtë i femrave është vetëm një ikram (nder dhe mirë), e nuk është sunnet apo obligim i ndonjë lloji tjetër.

Si obligime të tjera të prindërve ndaj fëmijëve pastaj vjen edhe edukimi i mirë, shkollimi i përgjithshëm e fetar, aftësimi për jetë, fejesa dhe martesa e tyre...